(каля чаго)

около леса — каля (ля) лесу

около ворот — каля (ля) варот

около пяти километров — каля пяці кіламетраў

живём мы одни, около никого нет — жывём мы адны, навокал нікога няма

вокруг да около — кругом ды навокала

взять книгу с полки — узяць кнігу з паліцы

убрать посуду со стола — прыбраць пасуду са стала

упасть с лестницы — упасці з лесвіцы

спуститься с горы — спусціцца з гары

прийти с работы (со службы, с собрания) — прыйсці з работы (са службы, са сходу)

приехать с Кавказа — прыехаць з Каўказа

письмо с родины — пісьмо з радзімы

прыжок с самолёта — скачок з самалёта

дело началось с пустяков — справа пачалася з дробязі

напасть на врага с тыла — напасці на ворага з тылу

с минуты на минуту — з хвіліны на хвіліну

говорить речь с трибуны — гаварыць прамову з трыбуны

с правой стороны от дороги находилась роща — з правага боку ад дарогі знаходзіўся гай

сдача с рубля — рэшта з рубля

урожай с гектара — ураджай з гектара

брать пример с кого-либо — браць прыклад з каго-небудзь

снимать мерку с кого-либо — здымаць мерку з каго-небудзь

писать портрет с кого-либо — маляваць партрэт з каго-небудзь

рисовать с натуры — рысаваць з натуры

перевести с белорусского языка — перакласці з беларускай мовы

с разрешения начальника — з дазволу начальніка

с вашего согласия — з вашай згоды

устать с дороги — стаміцца з дарогі

писать с большой буквы — пісаць з вялікай літары

взыскать с кого — сыскаць (спагнаць) з каго

взять с бою — узяць з бою

довольно с тебя — даволі з цябе

хватит с вас — хопіць з вас

с детства — з (ад) дзяцінства

с самого утра — з (ад) самай раніцы

с первых же дней — з (ад) першых жа дзён

с утра до вечера — з (ад) раніцы да вечара

с тех пор — з (ад) той пары

с досады — з (ад) прыкрасці (ад злосці)

с горя — з (ад) гора

с перепугу — з (ад) перапалоху

величиной с дом — велічынёй з дом

с вас ростом — з вас ростам

прожить где-либо с месяц — пражыць дзе-небудзь з месяц (каля месяца)

до леса будет с километр — да лесу будзе з кіламетр (каля кіламетра)

собралось человек с десять — сабралася чалавек з дзесяць (каля дзесяці, пад дзесяць)

я иду с тобой — я іду з табой

поговорить с друзьями — пагаварыць з сябрамі

согласиться с кем-либо — згадзіцца (пагадзіцца) з кім-небудзь

читать с удовольствием — чытаць з прыемнасцю (са здавальненнем)

человек с талантом — чалавек з талентам

хлеб с маслом — хлеб з маслам

шапка со звездой — шапка з зоркай

поспешить с отъездом — паспяшацца з ад'ездам

собраться с мыслями — сабрацца з думкамі

с работой обстоит всё благополучно — з работай усё добра

у него плохо с сердцем — у яго дрэнна з сэрцам

что с ним стало? — што з ім сталася?

с годами взгляды меняются — з гадамі погляды мяняюцца

послать с курьером — паслаць з кур'ерам (кур'ерам)

уехать со скорым поездом — паехаць са скорым поездам (скорым поездам)

поживите с моё — пажывіце колькі я

с трудом — насілу (з цяжкасцю)

плыть по морю — плыць па моры

идти по дороге — ісці па дарозе

лазить по горам — лазіць па гарах

книги разложены по всему столу — кнігі разложаны па ўсім стале

по гладкому дну — па гладкім дне

по голому телу — па голым целе

ударить по спине — ударыць па спіне

идти по самому берегу — ісці ўздоўж (каля) самага берага

идти по улице — ісці па вуліцы (вуліцай)

дорога пролегала по болоту — дарога ішла балотам (па балоце)

по Северному Кавказу — па Паўночным Каўказе

ходить по комнате — хадзіць па пакоі

летать по воздуху — лятаць па паветры

приказ по второму полку — загад па другім палку

тепло расходится по всему организму — цяпло разыходзіцца па ўсім арганізме

рассадить всех по местам — рассадзіць усіх па месцах

идти по следу зверя — ісці па следу звера

плыть по течению — плыць па цячэнню

идти по солнцу — ісці па сонцу

по следам противника — па слядах праціўніка

корабль шёл по ветру — карабель ішоў з ветрам

по направлению к городу — у кірунку (напрамку) да горада

по всем направлениям — ва ўсіх кірунках (напрамках)

работать по профсоюзной линии — працаваць па прафсаюзнай лініі

кампания по выборам в Верховный Совет Беларуси — кампанія па выбарах у Вярхоўны Савет Беларусі

дебаты по законопроекту — дэбаты па законапраекту

комиссия по составлению резолюции — камісія па складанню рэзалюцыі

кружок по изучению истории партии — гурток па вывучэнню гісторыі партыі

мероприятия по повышению урожайности — мерапрыёмствы па павышэнню ўраджайнасці

речь по аграрному вопросу — прамова па аграрнаму пытанню

он врач по профессии — ён урач па прафесіі

соревнования по футболу, по лыжам, по шахматам — спаборніцтвы па футболу, па лыжах, па шахматах

по расписанию — па раскладу

по приказу командира — па загаду камандзіра

работать по плану — працаваць па плану

начинать работу по гудку — пачынаць працу па гудку

это нам принадлежит по праву — гэта нам належыць па праву

по выбору — па выбару

по желанию — па жаданню

узнать по голосу, по глазам — пазнаць па голасе (па голасу), па вачах

вызывать по фамилии — выклікаць па прозвішчу

по правилам игры — па правілах гульні

по сообщениям газет — паводле паведамленняў газет

по моему мнению — на маю думку, на мой погляд

по его зову все явились — па яго закліку (на яго заклік) усе з'явіліся

ехать пароходом и по железной дороге — ехаць параходам і па чыгунцы (і чыгункай)

послать по почте — паслаць па пошце (поштай)

сообщить по телеграфу — паведаміць па тэлеграфу (па тэлеграфе, тэлеграфам)

говорить по телефону — гаварыць па тэлефоне

сделать что-либо по ошибке — зрабіць што-небудзь па памылцы

по знакомству — па знаёмству

не явиться на работу по болезни — не з'явіцца на працу па хваробе (з прычыны хваробы)

по разным причинам — па розных прычынах

старший по возрасту — старэйшы па ўзросту

ранний по времени — ранні па часу

добрый по характеру — добры па характару (характарам)

узнать по глазам — пазнаць па вачах

товарищ по университету — таварыш па універсітэту

брат по отцу — брат па бацьку

родственники по жёнам — сваякі па жонках

заниматься по часу в день — займацца па гадзіне ў дзень

по году не писал писем — па году не пісаў пісем

по выходным дням — у выхадныя дні (выхаднымі днямі)

по праздникам — у святы (святамі)

по утрам — раніцамі

я не видел его по целым неделям — я не бачыў яго цэлымі тыднямі

собираться по четвергам — збірацца па чацвяргах (чацвяргамі)

по весне — вясной, увесну

по осени — увосень, восенню

по рублю штука — па рублю штука

дать детям по яблоку — даць дзецям па яблыку

по разу — па разу

стрелять по противнику — страляць па праціўніку (у праціўніка)

стрелять по окопу, по блиндажам — страляць па акопе, па бліндажах

стучать по столу — стукаць па стале

плакать по мужу — плакаць па мужу

скучать по детям — сумаваць па дзецях (аб дзецях)

войти в воду по пояс — увайсці ў ваду па пояс

по сей день — па гэты дзень (да гэтага дня)

по сие время — да гэтага часу

по сегодня — да сённяшняга дня

он пошёл по воду — ён пайшоў па ваду

идти в лес по ягоды — ісці ў лес у ягады

по истечении срока — па сканчэнні тэрміну (пасля заканчэння тэрміну)

по одному человеку в ряд — па адным чалавеку ў рад

по два человека — па два чалавекі

по три рубля — па тры рублі

по четыре километра в час — па чатыры кіламетры ў гадзіну

по пяти, по семи, по десяти — па пяць, па сем, па дзесяць

по двадцати, по сорока, по пятидесяти, по сто — па дваццаць, па сорак, па пяцьдзесят, па сто

по пятисот, по семисот, по девятисот — па пяцьсот, па семсот, па дзевяцьсот

по двое, по трое — па двое, па трое

по полтора, по полторы — па паўтара, па паўтары

дочь хозяйничала по дому вместо матери — дачка гаспадарыла дома (уходжвалася каля дому) замест маці

хозяйничать в чужом доме, как в своём — гаспадарнічаць (гаспадарыць, распараджацца) у чужой хаце, як у сваёй (у чужым доме, як у сваім)

империалисты хозяйничали в колониях — імперыялісты гаспадарнічалі (гаспадарылі, распараджаліся) у калоніях

из края в край — з краю ў край, з канца ў канец

конца-краю нет — канца-краю няма

моя хата с краю, ничего не знаю погов. — мая хата з краю, нічога не знаю

на краю света — на краі свету, за светам

на краю гибели — на краі гібелі

хватить через край — перабраць меру (далёка хапіць)

слушать краем уха — слухаць краем вуха

налить до краёв (с краями) — наліць па самыя берагі (з берагамі)

литься (переливаться, бить) через край — ліцца (пералівацца, біць) цераз край

стоять при входе — стаяць пры ўваходзе

при дороге — пры дарозе

бой при Цусиме — бой пры Цусіме

лаборатория при институте — лабараторыя пры інстытуце

комиссия при Совете Министров — камісія пры Савеце Міністраў

при советской власти — пры савецкай уладзе

он находился всё время при мне — ён знаходзіўся ўвесь час пры мне

служить при штабе — служыць пры штабе

иметь при себе справку с места работы — мець пры сабе даведку з месца работы

при желании всего можно добиться — пры жаданні ўсяго можна дабіцца

при оружии — пры зброі

при встрече — пры сустрэчы

при содействии присутствующих — пры садзейнічанні прысутных

при переходе через улицу — пры пераходзе цераз вуліцу

при полном молчании — пры поўным маўчанні

читать при электричестве — чытаць пры электрычнасці

сказать при свидетелях — сказаць пры сведках

это случилось при мне — гэта здарылася пры мне

жить при станции — жыць пры (каля, ля) станцыі

битва при Бородине — бітва пры Барадзіне (каля Барадзіна, ля Барадзіна, пад Барадзіном)

при таких знаниях — пры такіх ведах, з такімі ведамі

при таком здоровье — з такім здароўем, пры такім здароўі

при часах — пры гадзінніку, з гадзіннікам

деньги были при мне — грошы былі пры мне (са мной)

у него при себе все бумаги — у яго з сабой (пры сабе) усе паперы

при Парижской коммуне — пры Парыжскай камуне, падчас Парыжскай каміны

при Петре Первом — пры Пятру (Пятры) Першым, за Пятром Першым

при жизни — пры жыцці

при смерти — пры смерці

при всём том — пры ўсім тым

при этом — пры гэтым

при помощи — пры дапамозе, з дапамогай

при условии — пры умове, (с условием) з умовай

при звуке его голоса — пачуўшы яго голас

при случае — пры выпадку, калі будзе (здарыцца) выпадак

быть при месте уст. — быць на пасадзе

остаться при своих — застацца пры сваіх

быть при деле — быць занятым справай

остановиться у двери — спыніцца каля (ля) дзвярэй

усадьба у дороги — сядзіба каля (ля) дарогі (пры дарозе)

стоять у станка — стаяць пры станку (за станком, каля станка)

сидеть у руля — сядзець за рулём

у телефона — пры тэлефоне (каля тэлефона)

у рояля — за раялем

жить у товарища — жыць у таварыша

шить пальто у портного — шыць паліто ў краўца

у нас сегодня гость — у нас сёння госць

у меня нет времени — у мяне няма часу

у него три сына — у яго тры сыны

жить у родителей — жыць у бацькоў (пры бацьках)

лист у клевера тройчатый — ліст у канюшыны (на канюшыне) трайчасты

у магазина есть вывеска — на магазіне ёсць шыльда

дверь у шкафа заперта — дзверы ў шафе замкнёны

ножки у стола неровные — ножкі стала (у стале) няроўныя

будешь ты у меня знать! — будзеш ты ў мяне (мне) ведаць!

смотри ты у меня! — глядзі ты мне (у мяне)!

посмей только у меня! — паспрабуй толькі мне (у мяне)!

быть у власти — стаяць на чале ўлады, трымаць уладу

у, как темно — ой (ух), як цёмна

у, баловень! — вось (от) дураслівец!

у, хулиган! — у, хуліган!

подле печи — каля (ля) печы

садись подле меня — садзіся каля (ля) мяне (поруч са мной)

вверх ногами — дагары нагамі

быть на короткой ноге с кем-либо — быць у блізкіх адносінах з кім-небудзь

ни ногой ко мне! — ні нагой да мяне!

идти (нога) в ногу — ісці (нага) ў нагу

сбиться с ног — збіцца з ног

дать ногу воен. — даць нагу

стать на ноги — стаць на ногі

стоять на ногах — стаяць на нагах

на ногах не стоит — на нагах не стаіць

встать с левой ноги — устаць з левай нагі

на широкую ногу — раскошна

поставить на ноги — паставіць на ногі

на ногах — на нагах

идти нога за ногу — ісці нага за нагу

едва ноги носят — ледзьве ногі носяць

одной ногой в могиле — адной нагой у магіле

кланяться в ноги — кланяцца ў ногі

валяться в ногах — качацца ў нагах

в ногах — у нагах

чего моя нога хочет — чаго мая нага хоча

без задних ног — без задніх ног

поднять на ноги — падняць (узняць) на ногі

под ногами — пад нагамі

ноги не будет — нагі не будзе

ноги унести — уцячы

ног под собой не слышать — ног пад сабой не чуць

протянуть ноги — выцягнуць ногі

ноги подкосились — ногі падкасіліся

наступить на ногу — наступіць на нагу

волка ноги кормят посл. — воўка ногі кормяць

с ног до головы — з ног да галавы

с руками и ногами — з рукамі і нагамі

со всех ног — з усіх ног

быть у чьих-либо ног уст. — быць каля чыіх-небудзь ног

подставить ногу — падставіць нагу

поставить с ног на голову — паставіць з ног на галаву

и руками, и ногами — і рукамі, і нагамі

как собаке пятая нога — як сабаку пятая нага

одна нога здесь, другая — там — адна нага тут, другая — там

чёрт ногу сломит — чорт нагу зломіць

откуда ноги взялись — адкуль ногі ўзяліся

терять почву под ногами — губляць глебу пад нагамі

стесниться у входа в театр — сціснуцца (стоўпіцца) каля ўваходу ў тэатр

грудь стеснилась тоской — грудзі сціснула туга, грудзі сціснуліся ад тугі